ZUWP / Literatura / Ołeh Olżycz

Ołeh Olżycz

 Ołeh Olżycz urodził się 7 lipca 1907 roku w Żytomierzu. Prawdziwe nazwisko brzmiało Kandyba – pseudonimem „O.Olżycz” podpisywał swoje utwory literackie. Ojcem Ołeha był Ołeksandr Kandyba, który wszedł do historii literatury ukraińskiej również pod pseudonimem – znany jest jako Ołeksandr Ołeś, czołowy twórca liryki i dramaturgii modernistycznej na Ukrainie Naddnieprzańskiej.

         W czasie istnienia po I wojnie światowej Ukraińskiej Republiki Ludowej Ołeś pracował w przedstawicielstwach dyplomatycznych Ukrainy w Europie Środkowej, a żona z synem mieszkali w Kijowie. Mały Ołeh obserwował upadek niepodległej państwowości ukraińskiej i pierwsze lata rządów bolszewickich. Dopiero w 1923 roku rodzinie Kandybów udało się połączyć i cała trójka osiedliła się w Czechosłowacji, podobnie jak tysiące innych emigrantów z Ukrainy: pisarzy, naukowców, inżynierów.
         Ołeh Kandyba ukończył Uniwersytet Karola w Pradze czeskiej i rozpoczął karierę archeologa. Wybitnie uzdolniony, obronił w 1930 r. doktorat poświęcony wschodniogalicyjskiej ceramice neolitycznej. Jeździł na ekspedycje archeologiczne po całej Europie Środkowej i Wschodniej, w końcu lat 30. przebywał we Włoszech i USA.
         Jego działalność poetycka znaczona kryptonimem O.Olżycz to trzy zbiory wierszy: „Otoczaki” (1935), „Wieże” (1940) i „Podzamcze” (1946 – wyd. pośmiertnie). Liryka Olżycza to poetyckie monologi bohaterów z przeszłości: członków plemion z epok prehistorycznych, a także starożytnych Greków, Rzymian, Gotów, Gallów. Dominującą refleksją jest aktywny stosunek do życia, wola walki o swoje ideały, zdobywczość i asertywność – niemal całkowicie brak tam nastrojów melancholii, smutku, rozpaczy.
         Autor tych wierszy, mimo porażki w walce o niepodległość Ukrainy, nie zamierzał złożyć broni – w latach 30. Ołeh Kandyba związał się z Organizacją Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i podjął się nielegalnej działalności w podziemiu narodowym. Gdy wiosną 1939 na skutek rozpadu państwa czechosłowackiego pojawiła się szansa utworzenia Ukrainy Karpackiej, archeolog, poeta i konspirator został jednym z przywódców Siczy Karpackiej – zbrojnego ramienia efemerycznego państwa. Już wkrótce został uwięziony przez Węgrów, którzy zajęli Zakarpacie. Udało mu się uwolnić, po czym kontynuował pracę w podziemiu – był kimś w rodzaju ministra kultury we władzach OUN, a po rozbiciu organizacji na banderowców i melnykowców został zastępcą pułkownika Andrija Melnyka. W 1941 wyruszył do Kijowa i kierował siatką melnykowców na terenie wschodniej Ukrainy. W 1944 Niemcy aresztowali go we Lwowie i przewieźli do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, gdzie zmarł kilka tygodni później, w nocy z 9 na 10 czerwca 1944, na skutek skatowania przez przesłuchujących go hitlerowców.
 
Dr Andrzej Wątorski

Najnowsze Informacje

Haydamaky w Szczecinie

 Haydamaky w Szczecinie

„EUROMAIDAN TOUR 2014 – Nie zapominajcie o Ukrainie!!!”
Szczecin 24.02.2014  godz.20,00
Rocker Club
ul. Partyzantów 2
70-222 Szczecin

V Festiwal Spotkanie Kultur

 V Festiwal Spotkanie Kultur Szczecin 2013

"Ponad Granicami"
Szczeciński Oddział Związku Ukraińców w Polsce 
Rada Organizacji Mniejszości Narodowych i Etnicznych w Szczecinie
oraz
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie
zapraszają 
V Festiwal Spotkanie Kultur- Szczecin 2013.
w dniach 24-25 sierpnia 2013

XVII DKU

 XVII DKU

Szczeciński  Oddział Związku Ukraińców w Polsce
oraz 
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie  
zapraszają na
XVII Dni Kultury Ukraińskiej
od 29 maja 2013 do 02 czerwca 2013