Początkowo w pierwszych latach powojennych Romowie (Cyganie) przebywali  Szczecinie jedynie przejazdem, podróżując taborami. Jednak polityka przymusowego osadnictwa prowadzona przez władze państwowe wobec tej ludności doprowadzała do zaprzestania dotychczasowych form życia.

Liczby Romów notowanych jako osiadłych w  Szczecinie zmieniały się na przestrzeni lat:  w roku 1949 było to 27 osób, w 1953 – 32 osoby, w 1955 – 61 osób, w 1964 -164 osoby, w 1968 roku – 166 osób.

Działania na rzecz przymusowego osadnictwa osiągnęły swoje apogeum w 1964 roku. Wtedy to Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w ramach przeprowadzanej ogólnopolskiej akcji wymierzonej przeciwko koczowniczemu trybowi życia Romów powołało Zespół ds. produktywizacji i osiedlenia ludności cygańskiej. Zespół miał się zajmować przydzielaniem mieszkań dla rodzin romskich, ich zatrudnianiem, objęciem nauka dzieci romskich i otoczeniem opieką zdrowotną. Działania te natrafiły na silny opór ze strony Romów przywiązanych do tradycyjnego, nomadycznego charakteru egzystencji. W momencie rozpoczęcia akcji osiedleńczej tylko dwie rodziny dysponowały własnymi mieszkaniami, czternaście pozostałych mieszkało w taborach.  Rodziny romskie ulokowano w mieszkaniach przy ulicach Lenartowicza, Orzeszkowej, Jagiellońskiej, Swarożyca, Kopernika, Łokietka i Wojska Polskiego. Na początku lat siedemdziesiątych w województwie szczecińskim na stałe osiedlonych było 687 Romów, z czego 152 mieszkało w Szczecinie. Szacunki z lat dziewięćdziesiątych wskazywały na około 200 osób zamieszkałych w tym mieście.

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w Szczecinie pojawiły się nowe grupy Romów z Rumunii. Miasto było dla nich najczęściej punktem przystankowym przed próbami nielegalnej emigracji do Republiki Federalnej Niemiec. Swoje siedliska lokowali zazwyczaj na obrzeżach miasta – przykładowo koło wysypiska śmieci w podszczecińskim Sierakowie. Były one likwidowane przez służby miejskie i straż graniczną.

Romowie są zróżnicowaną społecznością, która zawiera grupy wywodzące się z różnych tradycji. Wyróżniająca się grupą w Szczecinie są Lowarzy. 
Obok tradycyjnych struktur społecznych pojawiają się nowe formy dla organizacji ich życia narodowego. W 2004 roku zarejestrowano Stowarzyszenie Mniejszości Narodowej Roma „Jankesci” mające swą siedzibę w Szczecinie. Jest to jedna z kilku organizacji romskich działających na terenie województwa zachodniopomorskiego. Jej przewodniczącym został  Józef Łakatosz. W swej misji stowarzyszenie  zakłada m.in. działania na rzecz pielęgnowania języka i obyczajów Romów,  rozwijanie działalności oświatowej wśród Romów, upowszechnianie wiedzy o Romach ( w tym popularyzację ich folkloru i kultury), wstępowanie w ochronie praw Romów, gromadzenie środków finansowych i zasobów materialnych w celu utrzymania i rozwoju działalności stowarzyszenia, rozwijanie kontaktów z krajowymi i zagranicznymi środowiskami Romów oraz skupianie wokół idei stowarzyszenia działaczy społecznych w kraju i za granicą.  Stowarzyszenie liczy według danych z 2008 roku 170 osób.

Do szczecińskiego kalendarza imprez kulturalnych od 2007 roku wpisał się organizowany na deptaku Bogusława Festiwal Kultury Romskiej, podczas którego obok występów artystów romskich, takich jak Makso, Dziani,  Wasyl Junior czy Cierchaj, można było m.in. skorzystać z przepowiedni wróżki, czy nabyć cygańskie patelnie i stroje. 

opracował: prof. dr hab. Janusz Mieczkowski